دانش بنیان و هرآنچه راجب به آن باید بدانید(بررسی کامل)

درخواست مشاوره رایگان

شرکت‌های دانش‌بنیان چه تفاوتی با سایر شرکت‌ها دارند؟

شرکت دانش بنیان یا همان شرکت های متمرکز بر دانش به آن دسته از شرکت هایی تلقی می ‌شود که دارای ارزش هایی می باشد که بر اساس دانش و فناوری اطلاعات بنا شده است. در واقع می ‌توان گفت که این دسته از شرکت ها موتور رشد و توسعه هر کشور در حال توسعه ای محسوب می‌ شوند. این شرکت ها موجب رونق و شکوفایی هستند و قطعا باعث پیشرفت دانش کشور می ‌شوند.اکنون ممکن است در مورد این شرکت  سوال های زیادی در ذهن داشته باشید. به طور مثال چه شرکت هایی جز دانش بنیان محسوب می شوند؟ این شرکت ها دقیقا چه ویژگی هایی دارند؟ دولت از آن ها چگونه حمایت می ‌کند؟ یک شرکت چگونه می‌ تواند جز این دسته بندی محسوب شود؟ و شاید ده ها سوال دیگر که با هم در ادامه پاسخ آن ها را یک به یک می خوانیم!

تاریخچه روی کار آمدن عبارت دانش بنیان در جهان چیست؟

تاریخچه روی کار آمدن این دسته از شرکت ها به سال ۱۹۷۹ میلادی بر می ‌گردد. در این سال پژوهشگری به نام لیتل اولین تحقیقات خود را برای ایجاد شرکت های دانش بنیان آغاز کرد. و با به کار بردن عباراتی نظیر شرکت های فناوری محور توانست شرکتی جهت بررسی و توسعه اختراعات علمی، دانش و نوآوری ها تاسیس کند. لازم به ذکر می باشد که از آن زمان تا به اکنون عبارت هایی نظیر ” سازمان های دانش محور، شرکت های مبتنی بر فناوری های پیشرفته، شرکت های دانش مبنا، کسب و کار دانش محور، شرکت های مبتنی بر فناوری های نوین، سازمان های مبتنی بر نوآوری” رواج پیدا کرد که مصداقی از شرکت ها در نظر گرفته می شوند. سهامداران این شرکت ها، اغلب متخصصان و افراد تحصیل کرده ای هستند که با فراگیری علوم و دانش و نوآوری ‌ها موفق به ارائه یک خروجی غیر نقدی می شوند. این خروجی می تواند اموال معنوی همچون حق اختراع، طرح های صنعتی، دانش های فنی، نرم افزار ها و … باشد.

تاریخچه ثبت مصوبه حمایت از شرکت های دانش بنیان

قابل ذکر است که قانون حمایت از این شرکت‌ ها و تجاری ‌سازی اختراعات و توسعه نوآوری ها در تاریخ ۵ آبان، سال ۱۳۸۹ مشتمل بر سیزده ماده و شش تبصره برای رشد و توسعه اقتصاد کشور مورد بررسی قرار گرفته و به تصویب مجلس رسید. و سپس ۲۵ روز بعد مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفت و جهت اجرای این مصوبه به مجلس شورای اسلامی ابلاغ شد.در مصوبه قانون جمهوری اسلامی، این دسته بندی به این شکل تعریف شده اند “سازمان و شرکت مبتنی بر دانش، یک موسسه خصوصی یا تعاونی می باشد که با هدف توسعه اقتصاد دانش محور، هم افزایی علم و ثروت، تحقق و گسترش اختراعات و نوآوری‌ های علمی و اقتصادی، تجاری ‌سازی نتایج اختراعات تشکیل می‌ شود. لازم به ذکر است که آیین نامه تشخیص صلاحیت موسسات و شرکت ‌های مبتنی بردانش ، بر اساس هدف و رویکرد خروجی محوری که دارد بنا شده است. و طبق بند 5 ماده 1 موسسات مبتنی بردانش باید کالا و خدماتی را به عنوان یک خروجی طبق اهداف تعریف شده؛ عرضه کنند. باید اضافه کنیم که در آیین ‌نامه تشخیص صلاحیت این شرکت ها، ویژگی کالاها به ۳ شکل تشریح شده است. این سه شکل عبارتند از:1- محصول در حیطه فناوری‌ های متوسط به بالا می باشد.2- محصول دارای یک سری پیچیدگی فنی می باشد و تولید و تداوم آن به تحقیق و توسعه بیشتر نیازمند می باشد.3- عمده ارزش افزوده محصول یا همان کالای خروجی شرکت مبتنی بردانش ناشی از دانش فنی و نوآوری می باشد.

منظور از حقوق مالکیت فکری چیست؟

هر محصول و یا خدماتی که ما در زندگی خود از آن ها بهره می ‌بریم؛ نتیجه یک سری نوآوری های کوچک و بزرگ می باشد. در واقع مانند یک زنجیره نوآوری ‌ها و دانش ‌ها به هم وصل شده اند و در نهایت برای ایجاد یک خروجی نوین شده است. از آنجایی که این نوآوری ها تلاش پژوهش های فکری و دانش می باشد؛ از این رو شرکت ‌های  مبتنی بر دانش، قادر هستند که مالک اختراعات و دارایی ‌های فکری خود شوند و آن ها را به ثبت برسانند.در واقع نسبت به هر روش نوینی، هر ایده ای، هر اختراعی، هر محصولی اظهار مالکیت و دارایی فکری خود را مدیریت کنند. در واقع شرکت های مبتنی بر دانش به طور همزمان می ‌توانند هم مالک دارایی‌ های فکری خود باشند و هم از آن ها بهره ببرند. لازم به ذکر است که برخی شرکت های مبتنی بر دانش دارای یک سری اطلاعات محرمانه تجاری و فنی ارزشمندی می باشند که می بایست در شکل اسرار تجاری شرکت حفظ شوند.

آشنایی با ویژگی های شرکت های مبتنی بر دانش

همانطور که تا به اینجا متوجه شدید؛ شرکت ‌های دانش محور دارای یک طرح و ایده ‌ای نوین می باشند تا موجب رشد و توسعه اقتصاد کشور شوند. اما این که این شرکت‌ ها دارای چه ویژگی ‌های دیگری می باشند؛ در ادامه شرح داده شده است. پس با ما همراه باشید

خلق ایده های جدید بر پایه فناوری کشور

 اولین و مهم ترین ویژگی شرکت های دانش محور ، داشتن طرح و ایده های جدید بر پایه دانش و فناوری ‌های کشور می باشد . در واقع میزان خلق ایده‌ ها و نوآوری‌ ها در داخل هر کشور به میزان سطح دانش و فناوری ها همان کشور بستگی دارد. به منظور ایجاد یک طرح خلاقانه و نوین در داخل کشور باید محیط مناسب برای آزمایش و ارائه آن فراهم باشد. در صورتی که طرح با سطح فناوری و زیر ساخت ‌های کشور ایران مغایرت داشته باشد؛ حمایت از آن ها امکان پذیر نخواهد بود.

پایداری دانش و نوآوری در مقابل تحولات جهانی

پایداری دانش و نوآوری در برابر تحولات جهانی، یکی دیگر از ویژگی ‌های مهم شرکت های دانش محور می باشد. موارد ذکر شده در سازمان WTO، باعث بالا رفتن عمر این شرکت ها می شود و نگرانی شرکت ها از از بابت تغییر دنیای سیستمی را برطرف خواهد کرد. در واقع از آنجایی که اساس این شرکت ها ، دانش نوین می باشد؛ از این رو باید شرکت های دانش محور در مقابل تغییراتی که ممکن است در آینده ای نزدیک در دنیای سیستمی رخ دهد؛ مقاومت کنند.

نداشتن هیچ گونه مال ملموس

شرکت های دانش محور برخلاف شرکت ها و کسب و کارهای تجاری هیچ گونه مال و املاکی مانند زمین، تجهیزات، ماشین آلات و … نیستند. چرا که این شرکت ها فقط بر اساس فناوری و تخصص های پژوهشی و علمی بنا شده است و بر روی دانش خود تمرکز دارد. لازم به ذکر است که این شرکت ها به دلیل دانش محور بودن و نداشتن هیچ گونه مال ملموسی، دارای اظهارنامه مالیاتی یا درآمدی نیز نخواهند بود.

داشتن یک خروجی نوین

این شرکت ها باید دارای یک خروجی مشخص و نوینی باشند. در واقع محصولات این موسسات باید به تولید برسند. و یا اینکه در حد نمونه آزمایشگاهی ساخته شود. باید اضافه کنیم که محصول و یا خدمات شرکت ‌های مبتنی بر دانش باید از سطح دانش و فناوری های بالایی برخوردار شده باشند. در صورتی که در سطح معمولی و عادی مطرح شود؛ مورد حمایت قرار نمی‌ گیرد. شایان ذکر است که دولت ایران از شرکت هایی که محصول و کالایی نوین را خلق می کنند؛ به جهت بالا رفتن سطح اقتصاد و دانش کشور از آن ها حمایت ویژه ای می ‌کند.شایان ذکر است که به موجب روی کار آمدن شرکت های دانش محور ، ارائه خدمات با کیفیت بسیار اهمیت پیدا کرده است . ماهیت علمی این شرکت ها و موسسات ، باعث شده که قشر اساتید دانشگاهی و اعضای هیات علمی دانشگاه ها نقش بسیار مهمی در ایجاداین شرکت ها داشته باشند. و اساتید دانشگاهها و اعضای هیات علمی نقش مهمی را در آن ایفا نمایند.

تعداد شرکت های مبتنی بر دانش در ایران چقدر است ؟

طبق آمار به دست آمده در حال حاضر در ایران تعداد 2 هزار و 975 شرکت دانش ‌محور مورد تأیید سازمان ارزیابی و کار گروه تشخیص صلاحیت شرکت ‌ها و مؤسسات مبتنی بر دانش قرار گرفته اند. سازمانی که بر روی شرکت های مبتنی بر دانش نظارت داشته و صلاحیت آن ها را تشخیص می ‌دهد؛ متشکل از افراد زیر شده است:
  • رئیس کارگروه “معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور”
  • رئیس هیئت عامل صندوق نوآوری شکوفایی و استعداد یابی ایران
  • نماینده وزارت دفاع ایران
  • نماینده وزارت علوم تحقیقات و فناوری ایران
  • نماینده اتاق بازرگانی صنعت معدن و کشاورزی ایران
  • نماینده وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران
  • نماینده وزارت صنعت معدن و تجارت ایران
  • نماینده وزارت سازمان جهاد کشاورزی ایران
  • نماینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
لازم به ذکر است که طبق آمار به دست آمده از سوی این کار گروه های زیادی وارد بازار کار شده اند. در حال حاضر شرکت ‌های مبتنی بر دانش مورد تأیید، باعث اشتغال زایی برای 86 هزار نفر در کشور ایران شده است. علاوه بر این میزان فروش موسسات دانش محور در سال گذشته، بیش از 17 هزار میلیارد ثبت شده است .

مهم ترین مزایا و امتیازات این شرکت ها

یکی از مهم ترین مزیت ‌ها و امتیازات شرکت های مبتنی بر دانش، ایجاد فرصتی بسیار طلایی برای مورد حمایت قرار گرفتن از سوی دولت می‌ باشد. همانطور که در این مقاله اشاره کردیم؛ در صورت نوین بودن طرح و ایده شرکت های دانش محور، سازمان های دولتی، به جهت پیشرفت اقتصاد کشور از آن ها حمایت می‌ کند. از دیگر مزیت ها و امتیازات شرکت های مبتنی بر دانش می‌ توان به موارد زیر اشاره کرد.با تایید و مورد حمایت قرار گرفتن ایده و طرح نوین شرکت های دانش محور، این شرکت ها، از پرداخت مالیات، عوارض و همچنین پرداخت های گمرکی به مدت زمان 15 سال معاف می ‌شوند.با تایید صلاحیت شرکت های مبتنی بر دانش، امکان کسب وام های جهت تولید محصولات و یا عرضه خدمات به صورت پرداخت های بلند مدت بدون هیچگونه بهره بانکی برای چنین شرکت‌ هایی فراهم می ‌شود.به چنین شرکت ‌هایی ، در خصوص راه اندازی واحد های فناوری، پژوهشی، پارک علم و فناوری، تخصیص آزمایشگاه و بسیاری از موارد دیگر اولویت داده می ‌شود.با تایید طرح و ایده های نوین و نوآورنه شرکت های مبتنی بردانش ، امکان بیمه شدن محصولات، به جهت کاهش خطر پذیری آن ها ایجاد می‌ شود.باید متذکر شویم که صندوق نوآوری، شکوفایی و استعداد یابی کشور ایران در راستای حمایت از ایده های نوین، بین ۳۰۰ میلیون الی ۵ میلیارد تومان تسهیلات تجاری سازی محصولات و خدمات، به چنین شرکت ‌های دانش محور اعطا می‌کند. جهت ارائه این تسهیلاتی، حدودا ۱۲ بانک و ۹ صندوق پژوهش با صندوق تجاری سازی نوآوری ها همکاری می‌کند. شایان ذکر است که نرخ سود وام صندوق نوآوری و شکوفایی، از نرخ سود بانک ها بسیار پایین تر است که این مزید بر علت شده تا تعداد متقاضیان شرکت های مبتنی بردانش در ایران سالانه بالاتر رود.از جمله مزیت های شرکت های دانش محور می توان به دریافت مشاوره ‌های مالیاتی و حسابداری رایگان از سوی سازمان ‌ها، بخشودگی جرایم عدم بیمه، امریه نظام وظیفه ، جایگزین شدن پروژه ‌ها به جای خدمت سربازی، حمایت از حضور در نمایشگاه ‌های خارجی و بین المللی و … اشاره کرد.

انواع محصولات و خدمات شرکت های دانش محور

محصولاتی که در حوزه ‌‌های کالاها و خروجی شرکت های مبتنی بر دانش قرار می ‌گیرند؛ شامل موارد زیر می ‌باشد:
  • محصولات و یا خدمات فناوری در حوزه زیستی
  • محصولات و یا خدمات فناوری در حوزه پزشکی
  • محصولات و یا خدمات نوین در حوزه کشاورزی
  • محصولات و یا خدمات نوین در حوزه صنعتی
  • محصولات و یا خدمات فناوری در حوزه محیط زیستی
  • فناوری نانو از جمله کالا ها و مواد اپتیک و فوتونیک و مواد، قطعات و سامانه های وابسته به آن
  • مواد پیشرفته صنعتی، ساختمانی و … از جملهفلزات، پلیمر ها، کامپوزیت ‌ها، سرامیک ‌ها
  • محصولات و تجهیزات پیشرفته ساخت ، تولید و آزمایشگاهی ، دارو های پیشرفته
  • محصولات الکترونیکی و کنترلیاز جمله میکروالکترونیک ‌ها، قطعات کنترلی، مدار ها، سخت افزار کامپیوتری و ….
  • نرم افزار های و برنامه هایی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات
  • محصولاتی در حوزه‌ی مهندسی پزشکی، هوا فضا از جمله پرنده ‌ها ، ماهواره‌ ها، موشک ‌ها
و سایر حوزه ‌ها و دسته بندی هایی که کالا و یا خدمات در آن سهمی نداشته اما فناوری ‌های نوین و ظهور ایده‌ های نوآورانه بنیان در آن ها، نفوذ کرده است. به طور مثال ایده ‌ها و طرح هایی در حوزه ی نفت و گاز، عمران و حمل و نقل، برق، آب و هوا، معدن کشاورزی، انرژی ‌های هسته ای و تجدید پذیر و … می ‌توانند مورد تایید کارشناسان قرار بگیرد.

شرکت های دانش محور را می‌توان به طور کلی به دو دسته کلی زیر تقسیم نمود :شرکت هایی که مالک آن فقط اعضای هیات علمی می ‌باشند. قابل ذکر است که اگر در سهام دانشگاه کمتر از ۵۰ ٪ باشد، شرکت دانش محور به نام یک شرکت خصوصی تلقی می‌ شود که در این صورت باید نام شرکت در اداره ثبت شرکت ها ثبت و از قانون تجارت تبعیت کند.دسته دوم شرکت ‌های دانشگاهی می باشد. این بدان معنی است که دانشگاه ‌ها مالک اصلی چنین شرکت هایی هستند. باید متذکر شویم در صورتی که سهام دانشگاه ۵۰ درصد يا بيشتر این عدد باشد، شركت دانش بنيان، با نام شرکت دولتی تلقی می ‌شود و دیگر نیازی به ثبت در اداره شرکت ها ندارد.

نحوه ثبت شرکت دانش محور خصوصی چگونه است؟

در حال حاضر در صورتی که موفق به طرح یک ایده نوین شده اید و به عنوان یک شرکت مبتنی بر دانش می ‌خواهید از امتیازات و مزایایی مانند حمایت دولت بهره مند شوید؛ پس در ابتدا باید یک شرکت، یک موسسه خصوصی در اداره ثبت شرکت ‌ها ثبت کنید. در واقع پیش نیاز ثبت شرکت دانش محور ثبت یک تعاونی خصوصی می باشد. پس از ثبت موسسه خود در اداره ثبت شرکت ها، جهت ثبت شرکت خود به عنوان شرکت دانش محور می ‌توانید در سامانه به آدرس http://www.daneshbonyan.ir ثبت نام کنید. و سپس فرم مخصوص شرکت های دانش محور را تکمیل کنید تا ایده و طرح نوآورانه اس به شما از سوی چندین کارشناس مورد بررسی قرار بگیرد.پیشنهاد می ‌کنیم که جهت تکمیل فرم ثبت شرکت مبتنی بر دانش به بخش‌های راهنما، قوانین و سوالات متداول سایت در اینجا مراجعه کنید تا با آگاهی کامل تر شرکت خود را ثبت نمایید. سری بزنید و سپس با آگاهی کامل اقدام به ثبت شرکت خود کنید.دقت داشته باشید که متقاضی ثبت شرکت دانش محور می ‌بایست در مرحله اول، در قسمت ثبت نام و ارزیابی ، مشخصات شرکت را به طور کامل درج نماید. اطلاعات شرکت متقضای شامل نام شرکت، آدرس دقیق شرکت، آدرس سایت شرکت، نوع شرکت، شناسه ملی شرکت، ، شماره تلفن ثابت شرکت و تلفن همراه مدیران شرکت و همچنین پست الکترونیکی مدیر عامل یا شرکت وارد شود.بعد از تکمیل فرم اطلاعات شرکت متقاضی، باید در مرحله دوم، به بخش صنعت و فناوری سایت رجوع کرده و نام محصول، کاربرد و خصوصیات آن را وارد کند. سپس در خصوص مالکیت فکری، عنوان ایده و نوآوری و زمان تقریبی رسیدن به نتیجه ( تولید کالا و یا ارائه خدمات ) اقدام کند. بعد از تکمیل فرایند ثبت شرکت مبتنی بر دانش، کارشناسان و افرادی که در که در بخش‌ های قبلی نام برده شد؛ صلاحیت شرکت را بررسی کرده و در صورت تایید نهایی از سوی کارگروه، شرکت دانش محور اعتبارسنجی شده و سپس یک کد ویژه جهت بهره مندی از مزایای ذکر شده به شرکت شما اعطا خواهد شد.لازم به ذکر است که ستاد رسیدگی به شرکت های دانش محور هر دو ماه یک بار برای بررسی چنین شرکت های تازه کاری تشکیل می ‌شود و سپس محصولات و یا خدمات و یا طرح تولید را مورد ارزیابی قرار می ‌دهند. در گزینشی که از سوی نمایندگان وزارت های مختلف صورت می ‌گیرد؛ شرکت متقاضی باید دارای یک سری شرایط عمومی و اختصاصی باشد. در ادامه در مورد این شاخص ها توضیحاتی داده شده است.

شاخص های عمومی شرکت های متقاضی دانش محور را بیشتر بشناسید

یکی از شاخص ‌های اصلی و عمومی شرکت های متقاضی این است که باید حداقل دو سوم از اعضای هیأت مدیره شرکت متقاضی باید حداقل دارای یک مدرک کارشناسی و حداقل ۳ سال سابقه کاری یا علمی در همان حوزه کاری، دارای حداقل ۱ اختراع ثبت شده در ایران و یا بین‌ المللی، مرتبط با حیطه فعالیت شرکت متقاضی باشد.از دیگر شرایط عمومی شرکت های متقاضی این است که باید حداقل نصف درآمد یک سال گذشته شرکت متقاضی از فروش کالا یا عرضه خدمات مبتنی بر دانش و یا خدمات تحقیق، توسعه مهندسی باشد.داشتن سابقه شش ماه پرداخت بیمه برای حداقل سه نفر از کارمندان شرکت متقاضی از دیگر شرایط عمومی شرکت های مبتنی بر دانش می ‌باشد.شرکت متقاضی علاوه بر شاخص‌ های عمومی که در بالا شرح داده شد؛ باید با توجه شرایط اختصاصی در یکی از دسته بندی ‌های زیر قرار بگیرد.۱ . شرکت ‌های تولید کننده محصولات مبتنی بر دانش۲. شرکت ‌های تحقیق و توسعه و طراحی مهندسی۳. شرکت ‌های عرضه کننده خدمات تخصصی مبتنی بر دانشباید متذکر شویم که اهداف شرکت متقاضی باید بر پایه توسعه اقتصاد کشور، تحقق اهداف علمی کشور، گسترش و کاربرد اختراعات و نوآوری ها، افزایش درآمد اعضای هیئت علمی، جذب و تبدیل طرح های نوین به محصول و مشاغل پایدار، هم افزایی علم و ثروت به همراه ارزش افزوده بالا، ارتقای فرهنگ عمومی کارآفرینی و تشویق بنگاه ‌های اقتصادی دولتی و دستگاه های اجرایی کشور جهت بهره گیری از یافته های فناوری های شکل یافته باشد.

محصولی یک شرکت دانش محور باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

محصولات یک شرکت مبتنی بر دانش باید به نحوی طراحی و تولید شده باشد که به سختی قابل کپی بر داری شود. این محصولت باید توسط تحقیق و توسعه های قابل توجهی تولید و یا مورد آزمایش قرار بگیرند. روش و ایده های شرکت دانش محور باید منجر به ایجاد خواص یا کارکرد های پیچیده ‌ای در محصول شود.محصولات یا باید در مرحله تولید باشد و یا به شیوه یک نمونه آزمایشگاهی قابل بررسی باشند. منظور از مرحله تولید این است که محصول باید در حال تولید باشد. لازم به ذکر است که تمامی خدمات باید دارای اسناد فروش باشند.در صورتی که شرکت مبتنی بر دانش در حوزه طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه فعالیت دارد باید دارای ویژگی‌ های زیر باشد.
  1. شرکت ‌های مبتنی بر دانش باید مبتنی بر تحقیق و توسعه و طراحی های نوین داخلی باشد.
  2. شرکت ‌های مبتنی بر دانش باید مبتنی بر تحقیق و توسعه با بهره گیری از روش مهندسی معکوس باشد.
  3. یک شرکت مبتنی بر دانش باید توانایی انتقال فناوری را از طریق خرید تجهیزات یا لیسانس داشته باشد.
شرکت های دانش محور بر اساس مزایای دریافتی به چهار دسته تقسیم می ‌شوند زیر تقسیم می ‌شوند.
  • موسسات و شرکت‌‌ های نوپا نوع یک
  • موسسات و شرکت ‌‌های نوپا نوع دو
  • موسسات و شرکت ‌های تولیدی نوع یک
  • موسسات و شرکت ‌های تولیدی نوع دو (صنعتی)
در ادامه تمامی موارد را با جزئیات بیشتر مورد بررسی قرار می دهیم.۱. نوپا نوع یکنوپا نوع یک، به شرکت هایی گفته می‌ شوند که دارای هیچگونه اظهارنامه مالیاتی نبوده و درآمدی ندارد. چنین شرکت هایی باید حداقل یک نمونه محصول و یا خدمات آزمایشگاهی داشته باشند.۲. نوپا نوع دونوپا نوع دوم مانند دسته ی قبل، هیچ درآمد و اظهارنامه مالیاتی نیستند. اما چیزی که باعث ارزشمند شمردن آن ها می کند این است که فناوری ‌های به کار گرفته برای نمونه محصول و یا خدمات باید در سطح بالاتری قرار گرفته باشد.3 تولیدی نوع یکتولیدی نوع یک به شرکت هایی گفته می ‌شود که حداقل ۲۵ درصد از درآمد شان، ناشی از فروش محصولات یا خدمات عرضه شده است. علاوه بر این سطح فناوری مورد نیاز در محصولات چنین شرکت هایی باید در سطح بالایی قرار گرفته باشد.۴. تولیدی نوع دو (صنعتی)مورد آخر، شرکت‌ های  تولیدی نوع دوم می باشند. این شرکت ها علاوه بر داشتن نمونه های آزمایشگاهی باید دارای محصولاتی قابل عرضه، باشند. همچنین باید از سطح فناوری نسبتا بالایی برخوردار شده باشد.

شاخص ها و فاکتور های مهم در اندازه گیری

در کشور های مختلف جهت اندازه گیری میزان توسعه و نوآورانه بودن طرح، کالا و یا خدمات یک شرکت دانش محور، شاخص های متعددی از جمله محیط اقتصادی و تجاری، سطح و میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، توسعه و رشد منابع انسانی و نظام نوآوری مورد بررسی قرار می ‌گیرد.

بررسی محیط اقتصادی و تجاری

یکی از مهم ‌ترین شاخص های اندازه گیری این شرکت ها، محیط اقتصادی و تجاری می باشد. در واقع این فاکتور است که باعث تشویق سرمایه گذاری و رشد فعالیت های اقتصادی و تجاری می‌ شود. شاخص هایی مانند سهم صادرات خدمات و محصولات  میزان سرمایه گذاری مستقیم شرکت های خارجی و … جهت اندازه گیری شرکت های مبتنی بر دانش ملاک قرار می‌ گیرند.جالب است بدانید که طبق آمار های به دست آمده سهم صادرات محصولات و عرضه خدمات تجاری و اقتصادی فناورانه در سال ۲۰۰۲ در کشور ایران حدود 0.7 می باشد. و این عدد به عنوان شاخص محیط تجاری و اقتصادی در کشور هایی همچون مالزی، کره، آلمان، فرانسه و آمریکا به ترتیب معادل 57.2، 87، 10.7، و2.1 درصد بوده است. متاسفانه فاصله کشور ایران با سایر کشور های در حال توسعه در این زمینه بسیار زیاد می باشد. که این امر موجب شده تا بسیاری از پژوهشگران دچار موانع زیادی شوند و ایده های خود در کشورهای خارجی مطرح کنند.

بررسی شاخص توسعه منابع انسانی

یکی دیگر از شرط ها و شاخص های اندازه گیری این شرکت ها که در نظر گرفته می‌ شود؛ میزان توسعه منابع انسانی می باشد. در واقع مهم ترین شرایط چنین شرکت ها را می توان به امکان تعلیم و تربیت نیرو های انسانی، ارائه خدمات آموزشی به نیروی کار شرکت، بهبود نظام آموزشی، سرمایه گذاری بر روی نیرو های انسانی اشاره کرد. البته مسئله ای که اهمیت دارد این است این شرط‌ ها این فناوری ‌ها، مهارت ها و توانایی ها از طریق آموزش‌ های رسمی برای عموم فراهم و امکان پذیر باشد.

بررسی شاخص زیر ساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات

از دیگر مباحث مهم در خصوص اندازه گیری این شرکت ها، سطح زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. در صورتی که بستر مناسبی برای ارائه ایده ایجاد نشود و یا امکان ایجاد آن با توجه به زیرساخت کشور ایران امکان پذیر نباشد؛ بی شک مورد حمایت قرار نمی‌ گیرد. اقتصاد دانش‌محور یکی از شاخصه‌های اصلی کشورهای پیشرفته برای تجاری‌سازی محصولات نوبنیان است. بر همین اساس شاهد حضور شرکت‌هایی با عنوان شرکت دانش‌بنیان هستیم که ظهور و پیدایش آن‌ها نسبت به گذشته روز به روز در حال افزایش است.عبارت دانش‌بنیان در ترجمه انگلیسی به Knowledge-based معنی می‌شود و به شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان نیز Knowledge-based companies و به محصولات یا خدمات آن‌ها Knowledge-based products گفته می‌شود. پایه و اساس این دسته از شرکت‌ها و محصولات و خدمات آن‌ها بر محور تکنولوژی استدر ایران شرکت‌های دانش‌بنیان در برنامه پنجم توسعه با ایجاد معاونت علمی- فناوری ریاست‌جمهوری به صورت قانونی در نظر گرفته شد. مطابق ماده 1 قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به‌ویژه در تولید نرم‌افزارهای مربوط تشکیل می‌شود.«دانش‌بنیان» یک اصطلاح کاربردی پیرامون اعطای یک مجوز یا گواهینامه است که این امر توسط کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان تحت نظر معاونت علمی ریاست جمهوری طی فرآیند ارزیابی برای یک شرکت یا مؤسسه بر اساس محصولات و خدمات آن شرکت صادر می‌گردد.باید توجه داشت در قانون، قالب جدیدی به نام شرکت دانش‌بنیان برای ثبت شرکت‌ها به وجود نیامده است و در واقع قالب‌های اصلی برای ثبت شرکت‌ها همان است که در ماده 20 قانون تجارت به آنها اشاره شده است، که معروف‌ترین آنها شرکت سهامی و با مسئولیت محدود است. لذا متقاضیان تأسیس شرکت دانش‌بنیان، در گام اول شرکت خود در هر قالبی که مدنظرشان است ثبت می‌کنند و سپس می‌توانند نشان شرکت دانش‌بنیان را از طریق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با طی فرآیندهای لازم برای شرکت خود به ثبت برسانند.

سخن آخر

تا اینجا با ویژگی های شرکت‌ های مبتنی بر دانش، مزیت ها، انواع و دسته بندی ها، ویژگی کالاها و … آشنا شدید. علاوه بر این در این مقاله فرایند ثبت یک شرکت و تبدیل آن به شرکت مبتنی بر دانش بررسی شد. اما توصیه می ‌شود جهت طی کردن این مسیر از مشاورین خبره ای کمک بگیرید. در حال حاضر افق نیکان قادر به ارائه خدمات ثبت شرکت های مبتنی بر دانش، ارائه مشاوره و … می باشد. در این مسیر می ‌توانید از مشاورین افق نیکان کمک بگیرید.شما می توانید جهت دریافت مشاوره و هر گونه اطلاعات در مورد شرکت های دانش محور با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید. همچنین در صورتی که شما جزو افرادی هستید که در شرکت های دانشمحور فعالیت می کنید یا موسس چنین شرکتی هستید خوشحال می شوید تجربیات خود را با ما در میان گذارید. ما همیشه مشتاق شنیدن پیشنهادات شما هستیم.

هدف از راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان

  • جذب و تبدیل کردن ایده‌ها به محصول و مشاغل پایدار
  • تجاری‌سازی علم و دانش
  • تجاری‌سازی یافته‌های تحقیقاتی و پژوهشی
  • توانمندسازی دانش‌آموختگان برای ورود به فضای کسب‌و‌کار
  • حمایت، هدایت و سمت‌دهی نوآوری‌ها و توليد کردن فناوری‌های برتر
  • به‌کارگیری توانمندی‌های دانشگا‌ه‌ها و واحدهای پژوهشی در جامعه
  • ترغیب متخصصان، نوآوران، مخترعان، اعضای هيئت علمی دانشگا‌ه‌ها و واحدهای پژوهشی
  • رفع نیازهای جامعه و ترویج فرهنگ تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی
  • تشویق بنگاه‌های اقتصادی و دستگاه‌های اجرایی به بهره‌گیری از یافته‌های پژوهشی و فناوری‌های شکل‌یافته در مراکز پژوهشی
  • ارتقاء فرهنگ کارآفرینی

شرایط شرکت‌های متقاضی برای دانش‌بنیان شدن

شاخص‌های عمومی شرکت‌های دانش‌بنیان
  1. حداقل دو سوم اعضای هیئت مدیره‌ی شرکت، حداقل دو مورد از شرایط زیر را داشته باشند:
    • مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی
    • داشتن حداقل ۳ سال سابقه‌ فعالیت کاری یا علمی در حوزه‌ مرتبط با فعالیت شرکت، یا داشتن سابقه‌ مدیریتی
    • داشتن حداقل یک اختراع ثبت‌شده‌ی ارزیابی‌شده‌ داخلی یا بین‌المللی در حوزه‌ی فعالیت شرکت
  1. نیمی از درآمد ناشی از فروش محصولات و خدمات دانش‌بنیان از طریق قرارداد باشد. (به جز شرکت‌هایی که در مرحله‌ تجاری‌سازی اولین کالای دانش‌بنیان هستند)
  2. سابقه‌ بیمه‌ پرداختی برای حداقل ۳ نفر از کارکنان تمام‌وقت، به مدت حداقل ۶ ماه
  3. عدم‌سوءسابقه و عدم‌تکرار تخلف در صورت وجود تعهد

شاخص‌های اختصاصی شرکت‌های دانش‌بنیان

شاخص‌های اختصاصی به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؛ شرکت‌های متقاضی باید کلیه‌ شرایط یکی از این دسته‌بندی‌ها را داشته باشند.

شرکت‌های تولیدی محصولات دانش‌بنیان

  • تولیدکننده‌ کالاهای دانش‌بنیان (مطابق فهرست مصوب قابل دسترس در اینجا)
  • نهادینه‌سازی و بومی‌سازی دانش فنی از طریق تحقیق و توسعه
  • دارای گواهی‌نامه‌ی انطباق استاندارد یا تأییدیه‌ معتبر
  • نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیرپشتیبانی، به کل کارمندان تمام‌وقت، حداقل ۳۰% باشد
  • حداقل ۷% فروش سالیانه‌ شرکت خرج هزینه‌ تحقیق و توسعه شود
  • هر دو سال یک‌بار کالای دانش‌بنیان جدید ارائه شود، یا نسبت به ارتقاء آنها اقدام شود

شرکت‌های تحقیق و توسعه و خدمات مهندسی

  • فعالیت‌های تحقیق و توسعه و خدمات مهندسی در ارتباط با یکی از کالاهای دانش‌بنیان انجام شود
  • نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیر پشتیبانی به کل کارمندان تمام‌وقت حداقل ۵۰% باشد
  • شرکت باید در یک سال گذشته حداقل یک کالا یا خدمت جدید یا بهبود یافته داشته باشد
  • تولید شرکت حداکثر در حد تولید نمونه‌ آزمایشی یا پایلوت باشد

شرکت‌های خدمات تخصصی دانش‌بنیان

  • نوع خدمت این شرکت‌ها باید با فهرست مصوب مطابقت داشته باشد
  • نسبت نیروی انسانی تمام‌وقت دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در بخش‌های غیر پشتیبانی به کل کارمندان تمام‌وقت حداقل ۵۰% باشد
  • حداقل ۷% فروش سالیانه‌ شرکت خرج هزینه‌ تحقیق و توسعه‌ی مرتبط با خدمات تخصصی دانش‌بنیان شود
  • حداقل میزان درآمد ثابت سالیانه‌ی شرکت برابر با ۱ میلیارد ریال به قیمت ثابت سال ۹۱ باشد

تعریف شرکت دانش‌بنیان

دانش بنیان به شرکت‌هایی گفته می‌شود که بر پایه‌ی دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی شکل می‌گیرند. این شرکت‌ها برای گسترش اختراع و نوآوری و در حوزه‌ی فناوری‌های برتر مربوطه تشکیل می‌شوند.

در ایران به شرکت یا مؤسسه‌ای که از لحاظ فنی، مالی و سیستمی پارامترهای مورد نظر آیین‌نامه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان را دارا باشد، دانش‌بنیان گفته می‌شود. موضوع کلی فعالیت این شرکت‌ها، تجاری‌سازی یافته‌های ‌پژوهشی است.

ایجاد شرکت دانش‌بنیان

بسیاری از افراد گمان می‌کنند برای دانش‌بنیان شدن، باید از ابتدا شرکت و یا مؤسسه‌ای دانش‌بنیان ثبت نمایند، در حالیکه چنین نیست؛ یعنی نیازی نیست که از ابتدای کار شرکت یا مؤسسه دانش‌بنیان ثبت شده باشد و یا در موضوع فعالیت آن کلمه دانش‌بنیان ذکر گردد.

برای تبدیل شدن به شرکت دانش‌بنیان، شرکت یا مؤسسه‌ی ثبت‌شده شما باید تأییدیه دانش‌بنیان را از معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری دریافت نماید. ضوابط و نحوه اخذ این تأییدیه در این صفحه برای اطلاع متقاضیان آمده است.

متولی قانونی در ایران

قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان در ایران در اواخر سال ۱۳۸۹به تصویب مجلس رسید. از دوره یازدهم ریاست‌جمهوری، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری متولی ارزیابی و اعطای تأییدیه دانش‌بنیان به متقاضیان گردید.

از جمله وظایف معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، توسعه فناوری، تقویت فرآیند تجاری‌سازی و حمایت از مؤسسات و شرکت‌های دانش‌بنیان است. ارزیابی دانش‌بنیان نیز از مسئولیت‌های این سازمان شمرده شده که توسط کارگزاری‌های رسمی این معاونت انجام می‌پذیرد.

نحوه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان
1

ارزیابی اولیه

ارزیابی اولیه غیرحضوری پس از تکمیل اطلاعات در سامانه معاونت علمی ریاست‌جمهوری

2

ارزیابی حضوری

ارجاع پرونده متقاضی به کارگزار و ارزیابی حضوری توسط سرارزیاب و ارزیابان فنی و مالی

3

ممیزی فنی

توسط سردبیری معاونت علمی با استناد به گزارش تدوین‌شده و اظهارات کارگزاری

4

بررسی مستندات

بررسی از نظر آیین‌نامه و انطباق ارزیابی با قوانین توسط سرممیز و تأیید یا رد شرکت متقاضی

چرا
افق پژوهش نیکان؟

افق نیکان تنها شرکت پژوهشی فعال با شماره ثبتی 16556 در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، و دارای مجوز از پارک علم و فناوری در زمینه خرید و ثبت اختراع است. پرسنل متخصص و مجرب این شرکت در پنج نمایندگی و دفتر در داخل و خارج از کشور، آماده ارائه کلیه خدمات ثبتی به صاحبان مشاغل، مخترعین و فرهیختگان عزیز هستند.

  • دارای مجوز از پارک علم و فناوری

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع
  • قرارداد تضمین محرمانگی

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع
  • تنها کارگزار رسمی ثبت اختراع در ایران

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع

    اخبار و مقالات
    اخبار و مقالات مرتبط با حوزه خدمات ثبتی را در وبلاگ افق نیکان بخوانید
    مشاهده تمام مطالب
    خدمات تخصصی شرکت افق‌نیکان
    work1 ثبت شرکت work1 ثبت اختراع work1 مهاجرت از طریق ثبت اختراع work1 استارتاپ ویزا work1 ثبت برند work1 مشاوره دانش‌بنیان