ثبت طرح صنعتی

درخواست مشاوره رایگان

محصول‌تان را با ثبت طرح صنعتی، انحصاری کنید!

طبیعتاً حفظ مالکیت ایده‌های جدید در بازاری که رقابت و نوآوری حرف اول را در کسبِ سهم بیشتر بازار می‌زند، بسیار مهم است.وقتی ایده‌ای قابل پیاه‌سازی و عرضه به بازار باشد، اولین اقدام قانونی، اخذ مالکیت به نام خودتان است. وقتی محصولی با نوآوری تولید کرده‌اید که با کالاهای موجود در بازار تفاوت و برتری محسوسی دارد، می‌توانید از دولت درخواست حمایت قانونی کنید.با ثبت طرح صنعتی، انحصار آن در اختیارتان قرار می‌گیرد و هیچ‌کدام از رقبای شما مجاز به کپی‌برداری و تولید آن نخواهند بود؛ البته به شرطی که اصول ثبتی در آن به‌درستی رعایت شده‌باشد.در این نوع ثبت می‌توانید شکل ظاهری محصول طراحی‌شده خود را تحت انحصار خود قرار دهید. این امر باعث رغبت بیشتر مشتریان، افزایش سهم بازار، و موفقیت بیشتر می‌شود.

تفاوت طرح صنعتی با اختراع

برخلاف طرح صنعتی که قانون فقط به دنبال بحث‌های زیبایی و طراحی ظاهری آن است، قانون در ثبت اختراع بیشتر به دنبال کارایی بهتر است. به عبارت دیگر اگر بخواهیم وسیله‌ای بسازیم و آن را به‌عنوان اختراع ثبت کنیم، باید نوآوری‌های خود را بیشتر صَرف بالابردن کارایی و بهره‌وری آن وسیله کنیم.مثلا برای ثبت یک جارو برقی جدید، اگر به دنبال ثبت طرح صنعتی باشیم باید در پی خلاقیت در زمینه شکل و ظاهر جارو برقی و زیباتر شدن آن باشیم، ولی اگر بخواهیم آن را ثبت اختراع کنیم باید روی قدرت مکش، کم‌شدن مصرف و بزرگتر شدن کیسه داخل آن و… تمرکز کنیم. برای اطلاعات بیشتر در زمینه تعریف قانونی اختراع، می‌توانید به بخش اختراع چیست مراجعه کنید.به بیان ساده‌تر، طرح صنعتی از دیدگاه قانون مورد بحث، در بیشتر مواقع بر شکل و ظاهر کلی یک محصول متمرکز است. به طور مثال یک تخت‌خواب عملاً زمانی یک طرح صنعتی خوب است که برای خوابیدن و استراحت کردن راحت بوده و همچنین دارای شکل ظاهری زیبایی باشد. برای کسب و کارها نیز طراحی یک محصول به‌طور کلی به معنی توسعه ویژگی‌های زیبائی‌شناختی و عملکردی محصول با توجه به مسائلی چون بابِ بازار بودن محصول، کاهش هزینه تولید، سهولت حمل و نقل، انبارداری، ارگونومی، تعمیر و نگهداری و … است.اما طرح‌های صنعتی به‌عنوان یک مقوله در قانون مالکیت معنوی، فقط به ماهیت زیبائی‌شناسی محصولِ تمام‌شده اشاره دارد که جدا از ابعاد فنی یا عملکردیِ آن است. طرح صنعتی برای انواع متنوعی از محصولات صنعتی، پوشاک و صنایع دستی، از مبلمان و لوازم برقی محصولات خانگی، اسباب بازی گرفته تا اتومبیل و سازه‌های معماری و لوازم دیجیتال، از طرح پارچه‌ها تا لوازم ورزشی را در‌بر‌می‌گیرد. ثبت طرح صنعتی در بسته‌بندی، ظروف و ظاهر یک محصول نیز اهمیت دارد.

حمایت از مالکیت طرح‌های صنعتی در ایران

حمایت از طرح‌های صنعتی به قلمرو کشورها محدود می‌شود (اصل استقلال و اصل سرزمین). به‌عبارت دیگر حمایت از طرح صنعتی به‌طور کلی به کشور یا منطقه‌ای خاص محدود می‌شود که طرح مزبور در آنجا ثبت شده است.در ایران مانند بسیاری از کشورها و طبق ماده ۵۲ قانون، طرح صنعتی باید ثبت شود تا تحت حمایت قوانین مربوط به آن قرار گیرد. طبق ماده ۲۸ قانون ثبت اختراعات طرح‌های صنعتی و علائم تجاری، بهره‌برداری از هر طرح صنعتیِ ثبت‌شده توسط اشخاص غیرمشروط به موافقت مالک است که شامل ساخت، فروش و وارد کردن اقلام حاوی طرح صنعتی ثبت‌شده است. مالک می‌تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت او حقوق از ثبت وی ناشی را نقض کند در دادگاه اقامه دعوی نماید.برای ثبت طرح صنعتی در داخل کشور متقاضی باید به سایت مرکز مالکیت معنوی مراجعه پس از تکمیل اظهارنامه و پیوست نمودن ضمائم قانونی بصورت الکترونیکی به اداره مالکیت صنعتی ارسال نماید. مراتب پس از بررسی و انطباق آن با مفاد قانون و آئین نامه و در صورت عدم وجود منع قانونی بنام متقاضی ثبت و تحت حمایت قانون قرار خواهد گرفت.

ثبت طرح صنعتی در خارج از کشور (ثبت منطقه‌ای)

برای ثبت طرح در یک کشور دیگر، متقاضی باید پس از انتخاب کشور هدف، با انتخاب وکیل یا مراجعه حضوری (بستگی به قانون ملی کشور هدف) کلیه مدارک را به زبان کشور هدف ترجمه کرده و پس از تأیید مراجع ذی‌صلاح، به اداره مربوطه ارائه نماید.به طور کلی سیستمی وجود ندارد که طرح صنعتی، اختراع، علامت تجاری یا نشان جغرافیایی مورد تقاضای خود را در یک کشور ثبت نموده و به‌تبع آن لزوماً از حقوق طرح شما در سایر کشورها حمایت شود. اما گروهی از کشورها دارای معاهده همکاری منطقه‌ای هستند که در صورت ثبت در یکی از کشورهای عضو، سایر کشورهای عضو آن معاهده، از حقوق مالکیت آن طرح حمایت خواهند کرد. اتحادیه‌های منطقه‌ای شامل حوزه‌های زیر است:
  • اداره منطقه مالکیت صنعتی آفریقا (ARIRO) برای حمایت از طرح‌ها در کشورهای آفریقاییِ انگلیسی‌زبان
  • اداره طرح‌های بلوکس (BDO) برای حمایت در بلژیک، هلند، و لوکزامبورگ
  • اداره هماهنگ‌سازی بازارهای داخلی (OHIM) برای طرح‌های اتحادیه‌ای در کشورهای عضو اتحادیه اروپایی
  • سازمان مالکیت معنوی آفریقا (OAPI) برای حمایت از طرح‌ها در کشورهای آفریقاییِ فرانسه‌زبان
حتماً به خاطر داشته باشید که ۶ ماه پس از تاریخی که تقاضای کسب حمایت در اولین کشور تسلیم شد فرصت دارید برای کسب حمایت در سایر کشورها از حق تقدم استفاده نمایید. برخی کشورها پس از پایان ۶ ماه حق تقدم، طرح صنعتی تقاضا شده را افشاء‌شده تلقی نموده و از ثبت آن خودداری می‌کنند.

تعریف «طرح صنعتی»

بر اساس ماده ۲۰ قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، «هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ‌ها و هرگونه شکل سه‌بعدی با خطوط‌، رنگ‌ها و یا بدون آن‌، به‌گونه‌ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده‌ی صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است‌. در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی‌باشد.»

طرح‌های صنعتی قابل‌ثبت

• طرح باید «جدید» باشد. یک طرح در صورتی جدید محسوب می‌شود که قبل از تاریخ تسلیم یا تقاضانامه ثبت، عینِ آن در دسترس عموم نباشد.

• طرح باید «اصیل» باشد. یک طرح در صورتی اصیل محسوب می‌شود که بطور مستقل توسط طراح پدیده آمده‌باشد و کپی یا تقلیدی از طرح‌های موجود نباشد.

• طرح باید شخصیت فردی داشته باشد. یعنی تأثیر کلی که طرح بر کاربر آگاه به‌وجود می‌آورد با تأثیر کلی که طرح‌های مشابه دیگر که قبلاً در دسترس عموم قرار گرفته‌اند، تفاوت داشته باشد.

مزایای ثبت طرح صنعتی

اگر طرح جدیدی برای محصولات تولیدی خود ایجاد کرده‌اید و یا بسته‌بندی منحصر بفردی ابداع کرده‌اید، قبل از افشاء و استفاده علنی باید آن را ثبت نمائید. هر تغییر در شکل ظاهر یا نوع بسته‌بندی که باعث زیبا شدن محصول تولیدی شما، و ایجاد جذابیت محصولات‌تان برای مصرف‌کننده شود را قبل از افشا، بهتر است ثبت نمایید تا جلو سوءاستفاده رقبای داخلی و خارجی در بازارهای هدف گرفته شود.

پس از ثبت طرح صنعتی می‌توانید به راحتی جلوی واردات و عرضه‌ی یک محصول که تقلیدی از طرح تولیدی ثبت‌شده‌ی شماست را بگیرید و یا منافع طرح خود را به دیگران واگذار کنید.

ثبت کردن یک طرح صنعتی چه منافعی دارد؟

حق انحصاری استفاده
ثبت طرح‌های صنعتی به مالکین آن حق انحصاری بهره‌مندی از کلیه‌ی حقوق و مزایای آن را می‌دهد. مالک طرح صنعتی می‌تواند از نسخه‌برداری غیرمجاز توسط اشخاص ثالث جلوگیری کند.
ارتقای وجهه شرکت
طرح صنعتی ثبت‌شده می‌تواند ارزش و پرستیژ یک شرکت و محصولات آن را افزایش دهد. هر چه موفقیت و گستره‌ی عرضه‌ی یک طرح بیشتر باشد، ارزش آن برای شرکت بیشتر خواهد بود.
لازمه موفقیت بلندمدت
ثبت طرح صنعتی به شرکت‌ها این فرصت را می‌دهد که میزان موفقیت محصولات‌شان را در بازار ارزیابی نموده و با اطمینان از بازگشت سرمایه و انحصاری بودن آن، به تولید و عرصه آن اقدام کنند.
جلوگیری از سوء استفاده رقبا
پس از هر تغییری در شکل ظاهر یا نوع بسته‌بندی که باعث زیبا و جذاب شدن محصول تولیدی شما می‌گردد، باید آن را قبل از افشا ثبت کنید تا مورد سوء استفاده رقبا قرار نگیرد.
تقویت برند شرکت
یک برند فقط با تبلیغات نمی‌تواند جایگاه خود را تثبیت نماید؛ نوآوری در طرح‌ها، ظروف، و بسته‌بندی محصولات لازمه‌ی تثبیت برند در بازار هستند و ثبت قانونیِ طرح باعث اطمینان خاطر شما خواهد شد.
گسترش رقابت عادلانه
ثبت طرح صنعتی، فعالیت صادقانه تجاری و رقابت عادلانه را تشویق می‌کند، ضمن اینکه به نوبه خود تولید طیف وسیعی از محصولات که از نظر زیبایی شناختی، جذاب هستند را ارتقاء خواهد داد.

چرا
افق پژوهش نیکان؟

افق نیکان تنها شرکت پژوهشی فعال با شماره ثبتی 16556 در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، و دارای مجوز از پارک علم و فناوری در زمینه خرید و ثبت اختراع است. پرسنل متخصص و مجرب این شرکت در پنج نمایندگی و دفتر در داخل و خارج از کشور، آماده ارائه کلیه خدمات ثبتی به صاحبان مشاغل، مخترعین و فرهیختگان عزیز هستند.

  • دارای مجوز از پارک علم و فناوری

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع
  • قرارداد تضمین محرمانگی

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع
  • تنها کارگزار رسمی ثبت اختراع در ایران

    مشاوره خرید و فروش و ثبت اختراع، و تنظیم مدارک تخصصی مورد نیاز برای اختراع

    سؤالات متداول درباره ثبت طرح صنعتی
    مدت اعتبار طرح صنعتی پنج سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن است. این مدت را می‌توان برای دو دوره پنج‌ساله‌ی متوالی دیگر با پرداخت هزینه‌ی مربوطه تمدید نمود. پس از انقضاء هر دوره که از پایان دوره شروع می‌شود، یک مهلت شش ماهه برای پرداخت هزینه تمدید لحاظ می‌شود و همچنین جریمه تأخیر در نظر گرفته خواهد شد.
    مالک طرح صنعتی مکلف است هر نوع تغییر راجع به اسم، نشانی، تابعیت و اقامتگاه، اعطای بهره‌برداری از طرح، یا انتقال و یا اعراض از مالکیت طرح صنعتی ثبت‌شده را کتباَ همراه با مدارک مربوطه جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نماید. درخواست کتبی برای ثبت انتقال باید همراه با مدارک ذیل تسلیم مرجع ثبت گردد: آخرین گواهی‌نامه معتبر طرح صنعتی سند رسمی حاکی از انتقال مدارک نمایندگی قانونی رسید مربوط به پرداخت هزینه‌ها
    بله. چنانچه طرح صنعتی به هر دلیلی رد شود، می‌توان نسبت به رد آن اعلام اعتراض کرد تا پرونده جهت بررسی به کمیسیون ارسال شود.
    خیر، قابل استرداد نیست.
    مدت پنج‌ساله اعتبار طرح صنعتی را می‌توان برای دو دوره پنج ساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید نمود. لذا با توجه به بند د ماده 28 قانون، مالک صنعتی می‌تواند با پرداخت هزینه‌ی مقرر، تمدید اعتبار ثبت طرح صنعتی را برای دو دوره پنج ساله‌ی متوالی دیگر درخواست نماید. درخواست تمدید ثبت ظرف شش ماه قبل از انقضای مدت اعتبار ثبت طرح صنعتی در هر دوره به‌عمل خواهد آمد. در صورت عدم‌درخواست تمدید ثبت ظرف مهلت یاد شده، امکان درخواست آن ظرف مهلت 6 ماه پس از پایان اعتبار ثبت طرح صنعتی با پرداخت جریمه تأخیر طبق جدول هزینه‌ها وجود دارد، و در غیر این‌صورت ثبت طرح صنعتی از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.
    شخصی که طرح را بوجود آورده است، و یا کارفرمای او (اگر به موجب یک قرارداد استخدام یا فروش، طرح به کارفرمای او تعلق پیدا کرده باشد) می‌تواند ثبت طرح را تقاضا کند. متقاضی می‌تواند یک شخص حقیقی یا حقوقی (مثلا یک شرکت) باشد. در هر مورد دو صورت، تقاضانامه ثبت را می‌توان به‌طور مستقیم یا از طریق وکیل تسلیم نمود. متقاضیان خارجی باید تقاضانامه خود را توسط وکیل تسلیم کنند. باید توجه داشت در قانون ایران برای یک طرح دو نوع حق وجود دارد: یکی حق مادی و دیگری حق معنوی. اولی قابل نقل و انتقال یا خرید و فروش است ولی حق معنوی قابل نقل و انتقال یا خرید و فروش نیست و طراح یک طرح، برای همیشه یک شخص خاص است؛ اما مالک می‌تواند طی پروسه‌ی نقل و انتقال عوض شود.
    خیر. در هنگام تمدید ثبت طرح صنعتی نمی‌توان هیچ تغییری در آخرین شکل ثبت آن به وجود آورد. در غیر این صورت، مقررات تغییر طرح صنعتی موضوع ماده 93 آیین‌نامه ثبت اختراعات و طرح‌های صنعتی و علائم تجاری قابل اِعمال خواهد بود.
    منافع یک طرح ثبت‌شده طی تشریفات خاص قابل واگذاری است. هنگامی که مالک طرح (دهنده اجازه) به شخص ثالث (گیرنده اجازه) اجازه می‌دهد از طرح صنعتی خود برای هر منظوری که طرفین در مورد آن به توافق رسیده‌اند استفاده کند، اجازه بهره‌برداری به این شخص تفویض می‌شود. در چنین مواردی، قرارداد اجازه بهره‌برداری عموماً بین دو طرف امضاء می‌شود و شرائط و حدود موافقت‌نامه در آن به صراحت قید می‌شود. قراردادهای بهره‌برداری اغلب در خصوص کشورهائی که گیرنده اجازه می‌تواند در آنها از طرح استفاده کند، مدت قرارداد و نوع کالاهائی که طرح می‌تواند برای آنها به‌کار رود، محدودیت هائی را شامل می‌شوند. به منظور تفویض اجازه بهره برداری از طرح در کشورهای خارجی باید قبلاً طرح خود را در کشورهای مورد نظر ثبت کنید یا حداقل تقاضانامه ثبت آن را تسلیم کرده باشید. موافقت‌نامه‌های اجازه بهره‌برداری از طرح‌های صنعتی اغلب در موافقت‌نامه‌های جامع‌تر بهره‌برداری گنجانده می‌شوند که تمام جوانب یک محصول (یعنی نه فقط عناصر بصری آن) را در‌بر‌می‌گیرند.
    اگر پاسخ خود را نیافتید با کارشناسان افق نیکان تماس بگیرید
    اخبار و مقالات
    اخبار و مقالات مرتبط با حوزه خدمات ثبتی را در وبلاگ افق نیکان بخوانید
    مشاهده تمام مطالب
    خدمات تخصصی شرکت افق‌نیکان
    work1 ثبت شرکت work1 ثبت اختراع work1 مهاجرت از طریق ثبت اختراع work1 استارتاپ ویزا work1 ثبت برند work1 مشاوره دانش‌بنیان